De 21e eeuwse vaardigheden uitgelegd

De 21^e eeuwse vaardigheden, er is veel om te doen. In de basis is het een pakket van vaardigheden waarvan wordt verwacht dat kinderen die in de toekomst nodig gaan hebben om goed te kunnen functioneren in de kennissamenleving. De tijden zijn veranderd en daarom worden er ook ander soort vaardigheden verwacht. In dit artikel bespreken we alle 21^e eeuwse vaardigheden volgens Kids4Dreams. Ook wel de Next Century Skills genoemd. Ook bespreken we waarom een nieuw pakket aan vaardigheden zo belangrijk is.

Waarom al die 21^e eeuwse vaardigheden zo belangrijk zijn

Allereerst spelen de opkomst van de computer en het daarbij komende internet een grote rol in de samenstelling van de 21^e eeuwse vaardigheden. Kennis is tegenwoordig overal voor handen en een heel geschiedenisboek uit je hoofd leren is daarom wat minder noodzaak. Het is dan belangrijker om te weten hoe je jezelf kunt verdiepen in geschiedenis wanneer dit op je pad komt.

Leren om de informatie op het internet op waarheid te testen is daarbij hard nodig. Denk ook aan dingen als Fake News, daar moeten de mensen van de toekomst doorheen kunnen kijken nu nieuwe media het overnemen van traditionele media.

Een ander belangrijk aspect is hoe het begrip werk in deze eeuw veranderd. Zo werd in 2018 zo’n 29% van al het werk uitgevoerd door machines en de andere 71% door de mens. De verwachting is dat in 2022 de machines goed zijn voor het uitvoeren van 42% van het werk en de mens voor slechts 58%. Daar vervallen dus veel banen.

Vanwege de concurrentie van machines op de banenmarkt, worden menselijke vaardigheden belangrijker om het onderscheid te maken. Denk hierbij aan vaardigheden als kritisch denken, creativiteit, onderhandelen, overtuigen en emotionele intelligentie.

Dat zijn dus belangrijke redenen om de visie op de vaardigheden van onze kinderen bij te stellen. Daarom gaan we hieronder in op het model voor 21^e eeuwse vaardigheden en wat al die vaardigheden inhouden.

De 21^e eeuwse vaardigheden uitgelegd

In totaal zijn er door het SLO kenniscentrum 11 vaardigheden vastgesteld. Wij hebben hier als Kids4Dreams met onze eigen visie naar gekeken en kwamen tot onderstaand model met 9 vaardigheden. De vaardigheden staan in willekeurige volgorde.

1. Zelfregulering

Als 21^e eeuwse vaardigheid beginnen we bij zelfregulering. De noodzaak hiervan komt vooral uit de gigantische hoeveelheid prikkels die anno 2019 tot ons komen. Denk hierbij aan een berichtje in de telefoon, notificatie van een nieuwsmedium, e-mail of de honderden reclame uitingen die we op een dag tegenkomen. Tevens leven we steeds vaker in steden waar overprikkeling meer op de loer ligt. Tel daar de opkomst van een 5G internet bij op en je bent compleet.

Om met al die prikkels uit de 21^e eeuw om te gaan is zelfregulering noodzakelijk. Dat wil zeggen dat je zelf in staat moet zijn je dagen in te plannen en te reguleren. Ook leren omgaan met afleiding is daarbij belangrijk. Niet door te denken dat we een talent van multitasking bezitten (dat hebben we niet), maar door doelgericht te werken en de telefoon daarbij zelf uit te zetten.

Zelfregulering kun je kort samenvatten als het vermogen om een taak doelgericht te voltooien en verantwoordelijkheid te nemen voor het eigen handelen.

2. Kritisch & oplossend denken

Het gaat bij deze 21^e eeuwse vaardigheid niet hoofdzakelijk om het oplossen van problemen, maar om het proces van probleemoplossing vaardig te zijn. Het beginsel van de vaardigheid is om een probleem te kunnen analyseren en definiëren. Vervolgens is een onderdeel van de vaardigheid om andere oplossingen voor soortgelijke problemen te kennen, strategieën, om daarmee een nieuw probleem op te lossen. De vaardigheid is volledig wanneer iemand in staat is om vervolgens met een beargumenteerde oplossing te komen.

In de 21^e eeuw is het belangrijk dat er bij deze vaardigheid extra aandacht is voor het oplossen van problemen met digitale tools. Oftewel computationeel denken. Iemand moet in staat zijn problemen in kleine delen te formuleren zodat deze met behulp van digitale tools kunnen worden opgelost. Behalve de ontleding van een probleem zijn ook de volgende stappen van toepassing binnen deze 21^e eeuwse vaardigheid: “Patronen herkennen, filteren van informatie, vereenvoudigen van informatie en algoritmisch denken”.

Binnen het onderwijs kan probleem oplossendheid worden geïmplementeerd door de vaardigheid zelf als doel te stellen. Het gaat hier dus niet om het vinden van een juiste oplossing, maar om het leren van een goed probleem oplossend proces.

3. (Digitale) geletterdheid

Ook wel eens ‘informatie vaardigheden’ genoemd. Hier gaat het erom dat iemand in staat is om informatie op waarheid te kunnen beoordelen. Denk hierbij aan het achterhalen van bronnen en het belang van kritisch denken.

Digitale geletterdheid is in het bijzonder belangrijk geworden met de opkomst van het internet. Daardoor heeft iedereen de mogelijkheid om informatie toe te voegen en verspreid deze zich sneller. Fake News is daarbij een veel gehoorde term. Hoe herken je of informatie écht of nep is?

Iemand moet daarom in de 21^e eeuw in staat zijn informatie te vinden en te verwerken die betrouwbaar is.

Daarbij is weten hoe een computer werkt onmisbaar in de 21^e eeuw. Denk hierbij aan een computer in de meest brede zin. Hier vallen ook tablets, smartphones, rekenmachines en alle andere tools met een microprocessor onder. Het is van belang dat iemand beseft dat de uitkomst die een computer geeft afhankelijk is van de input die hij of zij erin stopt.

4. Samenwerken

Je zou kunnen zeggen dat dit de kern is van succesvol zijn in de latere carrière, weten hoe je om moet gaan met andere mensen. Het gaat er in de kern om dat je in staat bent om een rolverdeling binnen een groep te maken en op die manier het samenwerkingsproces weet te bevorderen. Denk hierbij ook aan de kwaliteit vergaderen. Hoe voer je een succesvol procesgericht gesprek? Dingen als een agenda en notulen zijn belangrijke onderdelen.

In de huidige Nederlandse samenleving is het bij samenwerking extra belangrijk om aandacht te besteden aan interculturele samenwerking, door te weten hoe je samenwerkt met mensen die een verschillende achtergrond hebben.

5. Sociaal & emotioneel vaardig

Deze 21^e eeuwse vaardigheid is een vervolg op de vorige. Goed samenwerken binnen de maatschappij vereist namelijk dat je elkaar kunt begrijpen. Sociaal en emotioneel vaardig zijn houd in dat je in staat bent om goed te communiceren, ook wanneer er verschillende perspectieven of culturen zijn. Goed kunnen luisteren is daarbij essentieel.

Sociaal en emotioneel vaardig houd ook in dat je in staat bent banden te leggen die dieper liggen dan de oppervlakte. Jezelf open durven stellen en over persoonlijke onderwerpen kunnen praten is waanzinnig belangrijk in een diverse maatschappij. Alleen op die manier kunnen we elkaar blijven begrijpen en omarmen.

6. Creativiteit

Er zijn veel dingen die computers van een mens kunnen overnemen. Maar dan moeten die dingen wel om te zetten zijn in een algoritme. Dat zijn dus vaak systeem gerichte processen. Één ding wat de computer daarom niet kan overnemen is creativiteit. Onder de vaardigheid creativiteit vallen het beheren van creatieve technieken, het denken buiten de gebaande paden, nieuwe samenhangen creëren en het kunnen zien van fouten als leermogelijkheden.

Om creativiteit in goede banen te leiden zijn bepaalde technieken vereist. Denk aan brainstormen in groepsproces. Ruimte geven aan de creativiteit voor een ander om de eigen creativiteit te verrijken. De steeds complexer wordende maatschappij die tevens snel verandert vraagt om een creatief antwoord.

7. Ondernemerschap

Waar het vroeger nog normaal was dat iemand voor een baas ging werken op jonge leeftijd, en daar dan zijn hele leven aan de slag bleef, is dat tegenwoordig niet meer zo. In de 21^e eeuwse maatschappij is het begrip van werken veranderd. Steeds meer mensen gaan aan de slag als ZZP-er en dat vereist ondernemende vaardigheden.

Onder de 21^e eeuwse vaardigheid ondernemerschap vallen tal van onderliggende vaardigheden. Leren om te gaan met geld, jezelf promoten (personal branding), netwerken en risico’s durven nemen zijn daarvan veel voorkomende voorbeelden. De vaardigheid ondernemerschap houd tevens in dat iemand in staat is om op zijn eigen benen te staan.

8. Zelfreflectie

Zelfreflectie betekent dat je jezelf een spiegel voor kunt houden en daaruit conclusies kunt trekken. Waar ben je goed in en wat kun je minder goed? Als onderdeel van persoonlijkheidsontwikkeling richt zelfreflectie zich ook op iemands doelen en dromen. Wat wil je met je leven en wat moet je daarvoor doen?

Door de 21^e eeuwse vaardigheid zelfreflectie te beheersen word iemand bewuster van zijn of haar handelen. Vaak doen mensen namelijk dingen met vooringenomen standpunten waar zij zichzelf niet bewust van zijn. Zelfreflectie is daarbij ook een essentiële vaardigheid om anderen beter te begrijpen.

Wie zichzelf beter kent kan zich beter inleven in de ander.

9. Communiceren

Communicatie gaat in de 21^e eeuw anders dan ooit te voren. Veel communicatie gaat digitaal en dat vereist een andere benadering. Door al die digitale mogelijkheden van communicatie komt het vaak voor dat we onder de streep wel meer, maar slechter zijn gaan communiceren. Dat maakt het belang van het aanleren van kwalitatieve communicatie nog belangrijker.

Daarbij is het dus nodig om te weten hoe je digitaal op de juiste manier communiceert. Denk aan het communiceren via e-mail, chat en telefonisch. Ieder medium heeft zijn eigen mogelijkheden en het is belangrijk die te kennen om ze zo optimaal te gebruiken.

Conclusie 21^e eeuwse vaardigheden

Veel 21^e eeuwse vaardigheden zijn op zich niet nieuw. Ze vereisen alleen een andere benadering. De grootste factor daarin is de digitalisering die veel vaardigheden een ander karakter geeft. Het zorgt er tevens voor dat menselijke vaardigheden (die een computer niet kan leren) belangrijker zijn geworden. Bij Kids4Dreams geloven we dat alle van bovenstaande vaardigheden samen zorgen dat iemand zich staande kan houden in een snel veranderende maatschappij.