Dat meditatie vooral in Oost Azië thuis hoort is wat achterhaalt. We horen steeds meer over mediteren en steeds meer mensen zijn er mee bezig. Maar dat mediteren ook voor kinderen zijn vruchten kan afwerpen is voor veel mensen onbekend. Vandaar we in dit artikel ingaan op hoe meditatie met kinderen kan worden ingezet. We gaan met name in op hoe je meditatie in kunt zetten met kinderen in de klas. Maar uiteraard kun je dit ook thuis met je eigen kinderen proberen.
Waarom we mediteren met kinderen in de klas
Als we kijken naar wat er hedendaags allemaal op kinderen af komt, is het niet zo gek dat mediteren voor kinderen opkomend is. Denk hierbij aan dingen als technologie, drukte, multitasking of over stimulatie. Meditatie kan ervoor zorgen rust in het hoofd te creëren en is met deze ontwikkelingen dan ook praktisch nodig.
In de klas kan het enorm helpen om de kinderen te laten ontspannen en de concentratie te verhogen. Het is voor veel kinderen niet niks om de hele dag op een stoel te zitten. Mediteren kan dan een leuke manier zijn om even weg te dromen en daarna focus te hebben. Ook heeft het mediteren een zeer positief effect op de creativiteit van een kind. Weer zo’n 21e eeuwse vaardigheid waar we graag wat mee doen.
“Om kinderen te leren mediteren hoef je zelf niet uit een boeddhistisch klooster te komen. Sterker nog, eigenlijk zijn we allemaal in staat om kinderen te leren mediteren zolang we zelf maar begrijpen wat het effect ervan is.”
Hoe je mediteert met kinderen in de klas
Om te beginnen met een meditatie in de klas, is het allereerst belangrijk te starten vanuit een beheerste energie. Jij bent daarin het voorbeeld. Zorg dus dat je zelf op dat moment al in een rustige staat bent anders is dit moeilijk over te brengen.
Om de meditatie te starten kun je met de kinderen in een kring gaan zitten en hen vragen naar de grond te kijken en hun ogen te sluiten. Een andere manier is om de kinderen aan hun tafeltjes te laten zitten en hen te vragen hun armen op de tafel te leggen en daar het hoofd in te leggen. Ook dan, ogen dicht.
Wanneer je nog niet eerder hebt gemediteerd met kinderen in de klas kan het zijn dat de kinderen het grappig vinden. Dat kan dan wat gegiechel opleveren. Maar wees gerust, dit is snel over wanneer de meditatie is begonnen.
Zoals bij bijna iedere meditatie begint het met bewustwording. Daarom beginnen we met de ademhaling. Vraag de kinderen zich op de ademhaling te concentreren. Laat ze rustig in ademen en rustig uitademen en begeleid dat met jouw stem. Om de focus op de ademhaling te versterken, kun je vragen te voelen hoe de lucht de borst of buik opvult en hoe bij iedere uitademing die ruimte verdwijnt. Deze concentratie op de ademhaling zorgt voor een bewustzijn in het moment en brengt de kinderen daarnaartoe; het heden.
Wanneer je aanvoelt dat er nog meer bewustwording nodig is kun je dit aanvullen met het lichaam. Vraag de kinderen te voelen hoe ze zitten in hun stoel, hoe hun voeten de grond raken, hoe de kleren voelen die ze dragen etc.
Wanneer de sfeer in de klas rustig is geworden is het tijd voor een volgende stap binnen de meditatie. In deze stap, de meditatie zelf, zijn er tal van mogelijkheden en ligt het vooral aan jouw eigen creativiteit hoe deze worden ingevuld.
Wat in deze fase belangrijk is, is dat het voorstellingsvermogen van de kinderen wordt geactiveerd. Dit kun je het beste doen door hen begeleid te laten visualiseren. Die visualisatie activeer je het makkelijkst door een verhaaltje te vertellen zonder daarin details te noemen. Dit kan bijvoorbeeld gaan over een wandeling in het bos.
Vertel dat je met zijn allen door het bos gaat wandelen. Het is lekker weer. Rustig wandelen jullie samen door het bos. Welke geluiden hoor je? Hoe zien de bomen eruit? Hoe ruikt de lucht? Zijn er dieren in het bos?
Door vragen te stellen activeer je het visualisatie vermogen van het kind. Je hoeft de vragen niet zelf in te vullen. Juist de visualisatie door het kind zelf is essentieel.
Je kunt met welk verhaal dan ook zo’n 5 minuten vullen. Het kan ook gaan over een vakantie, verre reis of dagje op het strand.
Wanneer je deze fase van de meditatie met de kinderen hebt afgerond breng je de aandacht weer terug op de ademhaling. Je brengt de kinderen daarmee terug in de klas. Vervolgens vraag je de ogen weer rustig te openen en zet je de muziek (als je deze gebruikt) langzaam uit.
Muziek bij meditatie in de klas
Om de meditatie met kinderen kracht bij te zetten, kan muziek erg helpen. Zorg dat het om muziek gaat zonder (verstaanbare) tekst. De muziek dient rustig te zijn en op de achtergrond.
Behalve muziek kun je er ook voor kiezen geluiden van het bos of de zee op te zetten. Zeker wanneer je een thema voor de meditatie in gedachten hebt is het goed om de muziek hierop te laten aansluiten.
Conclusie mediteren met kinderen in de klas
Om kinderen te helpen met mediteren kan het goed zijn te weten waar je het over hebt. Probeer daarom eerst zelf thuis te mediteren zodat je je goed kunt voorstellen wat er gebeurt in het hoofd van een kind. Laat bij een meditatie met kinderen in de klas ruimte over voor improvisatie en leer van iedere keer dat je de oefening uitvoert.
De voordelen van meditatie zijn direct na de meditatie zichtbaar en je zult zien dat hoe vaker je de meditatie uitvoert, hoe soepeler het gaat. Succes!